Τι είναι Ελευθερία;

2014-04-26 11:34

 

Τι είναι Ελευθερία;

 

Ελευθερία είναι η απουσία εσωτερικών ή εξωτερικών εμποδίων προς την ικανοποίηση των ύψιστων πιθανών αναγκών μας ή της ευτυχίας μας.

 

Ευτυχία είναι μια κατάσταση που βιώνουμε όταν οι ανάγκες μας ικανοποιούνται και δεν νιώθουμε την πίεση ή τον πόνο μιας ανικανοποίητης ανάγκης. Μία ανάγκη μπορεί να είναι σωματική, υλική, συναισθηματική, κοινωνική, νοητική ή πνευματική. Μπορούμε να είμαστε το ίδιο δυστυχισμένοι από την έλλειψη ικανοποίησης των συναισθηματικών ή πνευματικών αναγκών όσο και των σωματικών αναγκών μας.

 

Οι ανάγκες μας μπορεί να αφορούν και σ’ αυτά που θέλουμε για άλλους, όπως για την οικογένεια, τους φίλους, την κοινωνία, το περιβάλλον και τον πλανήτη.

 

Οι ανάγκες μας μπορεί να ικανοποιηθούν από μας τους ίδιους, τους άλλους ή από τη «Ζωή». Όταν δεν ικανοποιούνται οι ανάγκες μας, νιώθουμε πόνο, πλήγωμα, δυστυχία, αδικία, πίκρα, απογοήτευση, αποθάρρυνση, προδοσία, καταπίεση, θυμό, ακόμη και μίσος και εκδικητικότητα προς αυτούς που πιστεύουμε ότι μας εμποδίζουν.

 

Όταν οι ανάγκες μας ικανοποιούνται νιώθουμε ευτυχισμένοι, ασφαλείς, ευγνώμονες και γεμάτοι αγάπη προς αυτούς που μας βοηθούν.

 

«Ελευθερία» είναι η ικανότητα να κατευθύνουμε τις ενέργειές μας χωρίς εμπόδια προς την ικανοποίηση όλων των κατηγοριών αναγκών που αναφέρονται παραπάνω.

 

Μπορούμε να χωρίσουμε τα εμπόδια της ελευθερίας σε εξωτερικά και εσωτερικά. Εντούτοις, θα δούμε τελικά πως όλα είναι εσωτερικά εμπόδια, γιατί ένα εξωτερικό εμπόδιο μπορεί να περιορίσει την ελευθερία μας μόνον εφόσον φοβόμαστε τις συνέπειες αυτής της εξωτερικής πίεσης ή απειλής, όπως τη γνώμη των άλλων ή το να χάσουμε τη δουλειά μας. Στην πραγματικότητα τα μοναδικά εμπόδιά μας προς την ελευθερία, την ευτυχία και την αγάπη είναι ο φόβος και η ενοχή και, φυσικά, η πεποίθησή μας ότι δεν είμαστε ελεύθεροι.

 

Ελευθερία για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα

 

Ένα είδος ελευθερίας που όλοι αναζητούμε είναι η ελευθερία για τα ανθρώπινα δικαιώματα κάθε ανθρώπινης ύπαρξης – χωρίς εξαίρεση. (Εκτός ίσως από εκείνους που χάνουν προσωρινά κάποια από αυτά τα δικαιώματα επειδή έχουν κάνει κατάχρηση της ελευθερίας τους με τρόπο επικίνδυνο για τους άλλους και βρίσκονται στη φυλακή.)

 

1.     Ελευθερία κίνησης από τόπο σε τόπο χωρίς εμπόδια από τις κρατικές αρχές.

 

2.     Ελευθερία να σκεφτόμαστε, πιστεύουμε και εκφραζόμαστε σύμφωνα με την εσωτερική μας καθοδήγηση.

 

3.     Θρησκευτική, πνευματική και πολιτική ελευθερία.

 

4.     Ελευθερία να έχουμε ίσες ευκαιρίες στην εργασία, στη δημιουργία και στην έκφραση του εαυτού μας.

 

5.     Ίσες ευκαιρίες για εκπαίδευση, εργασία, οικονομική ανάπτυξη και έκφραση.

 

6.     Ίσες ευκαιρίες ικανοποίησης βασικών αναγκών όπως τροφή, νερό, στέγη και μεταφορά.

 

7.     Ελευθερία συνάθροισης με άλλους με σκοπό την εξερεύνηση κοινών ενδιαφερόντων.

 

8.    Ίση αντιμετώπιση και προστασία από το νομικό, υγειονομικό και εκπαιδευτικό σύστημα.

 

9.     Ελευθερία έκφρασης.

 

Ελευθερία αντιμέτωπη με τα δικαιώματα και τις ανάγκες των άλλων

 

Είναι λογικό και νόμιμο οι ελευθερίες μας να μην βλάπτουν τους άλλους. Επομένως όλες οι ελευθερίες μας υπόκεινται στη βασική προϋπόθεση ότι δεν θα κάνουμε ποτέ σε κάποιον αυτό που δεν θα θέλαμε να κάνει αυτός σε μας. Άρα είμαστε ελεύθεροι να εκφραζόμαστε όπως νιώθουμε, αλλά με την προϋπόθεση ότι δεν θα συμπεριφερόμαστε στους άλλους με τρόπο που δεν θα θέλαμε να συμπεριφέρονται εκείνοι σε μας.

 

Αυτό μάς φέρνει στο βασικό ερώτημα του αν αναφερόμαστε στην «ελευθερία της προσωπικότητας ή στην ελευθερία της ψυχής». Υπάρχουν φορές που ένα ανώτερο μέρος του εαυτού μας έχει διαφορετικές ανάγκες από το εγώ μας. Μερικές από τις ανάγκες της προσωπικότητας είναι: ασφάλεια, ικανοποίηση, επιβεβαίωση, δύναμη, αποδοχή, αναγνώριση, πλούτος, υλικά αγαθά, ανωτερότητα και άλλες. Η προσωπικότητά μας χρειάζεται αυτά τόσο πολύ, που συχνά είναι πρόθυμη να αγνοήσει τις πιθανές συνέπειες στους άλλους και στο περιβάλλον. Η προσωπικότητά μας είναι πολύ απομονωμένη και μερικές φορές ξεχωρισμένη και εύκολα ξεχνάει την ύψιστη ενότητά μας με όλα. Επομένως είναι ικανή στο όνομα της «ελευθερίας ικανοποίησης των αναγκών της» να πάρει αποφάσεις που βλάπτουν τους άλλους και το περιβάλλον και τελικά κι αυτήν την ίδια.

 

Γι’ αυτόν το λόγο η ανθρώπινη ελευθερία μόνον τώρα μετά από τόσους πολλούς αιώνες εμφανίζεται βαθμιαία σαν ένας σημαντικός παράγοντας στην ανθρώπινη συνειδητότητα. Η ιστορία μας μέχρι τώρα ήταν η ιστορία πολύ λίγης ελευθερίας για τον κοινό άνθρωπο. Αυτή η ελευθερία λείπει ακόμη σε πολλά μέρη του κόσμου που τα κυβερνούν δικτάτορες. Ένας άλλος παράγοντας που οδηγεί στη σημερινή ελευθερία είναι αυτός της οικονομικής ελευθερίας, που επιτρέπει σε πολλούς ανθρώπους να ικανοποιούν πολλές ανάγκες που δεν είχαν ποτέ ικανοποιηθεί στο παρελθόν. Μέχρι σήμερα δεν είχαμε τη συναισθηματική, νοητική και πνευματική ωριμότητα να χρησιμοποιήσουμε την ελευθερία μας με τρόπο που είναι ωφέλιμος ταυτόχρονα σε μας, στους άλλους και στο περιβάλλον. Αυτό απαιτεί πνευματική διαύγεια, λιγότερη ξεχωριστότητα και μεγαλύτερη ταύτιση με τους άλλους και το σύνολο. Μόνον τότε μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε την ελευθερία μας με τρόπο που θα μας αποφέρει πραγματικά την ευτυχία που αναζητούμε.

 

Μας δίνεται τώρα η ευκαιρία να χρησιμοποιήσουμε σοφά αυτό το νέο δώρο της ελευθερίας με διαύγεια, αγάπη και σοφία.

 

«Αντιδραστική Ελευθερία»

 

Ένα άλλο πρόβλημα είναι ότι έχουμε προγραμματιστεί να πιστεύουμε ότι οι άλλοι – η κυβέρνηση, οι σύντροφοί μας, οι γονείς μας και άλλες εξωτερικές δυνάμεις - μάς περιορίζουν, μάς καταπιέζουν και μάς εμποδίζουν να έχουμε ό,τι χρειαζόμαστε. Αυτό είναι ιδιαίτερα αληθινό αν έχουμε υποστεί καταπίεση ή περιορισμό σαν παιδιά.

 

Τότε έχουμε την τάση να συσχετίζουμε την ελευθερία με συγκεκριμένες δραστηριότητες όπως:

 

1.     Να είμαστε «ελεύθεροι» να τρώμε ό,τι θέλουμε και όποτε το θέλουμε.

 

2.     Να είμαστε «ελεύθεροι» να ξοδεύουμε όσα χρήματα θέλουμε.

 

3.     Να είμαστε «ελεύθεροι» να καπνίζουμε και να πίνουμε όσο θέλουμε.

 

4.     Να είμαστε «ελεύθεροι» να κάνουμε ό,τι θέλουμε ανεξάρτητα από το πώς αυτό επιδρά στους άλλους.

 

5.     Να είμαστε «ελεύθεροι» να έχουμε σεξουαλική επαφή με οποιονδήποτε θέλουμε.

 

6.     Να είμαστε «ελεύθεροι» να λέμε όχι όταν οι άλλοι ζητούν κάτι από μας.

 

7.     Να είμαστε «ελεύθεροι» να αγνοούμε τις ανάγκες των άλλων.

 

8.    Να είμαστε «ελεύθεροι» να παραβαίνουμε τους κανόνες και να αγνοούμε τους νόμους.

 

9.     Να είμαστε «ελεύθεροι» να μην εργαζόμαστε όταν θα έπρεπε να εργαστούμε.

 

10.  Να είμαστε «ελεύθεροι» να μην κάνουμε αυτό που μας έχει ζητηθεί.

 

11.   Να είμαστε «ελεύθεροι» από ευθύνες και τις πιθανές τους συνέπειες.

 

ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ ...